Wąwóz Homole (Atrakcje)
- Szczegóły
- Kategoria: Atrakcje Pieniny
Rezerwat krajobrazowy im. Jana Wiktora, częściowy, utworzony w 1963 r., powierzchnia 58,64 ha. Obejmuje wąwóz w Małych Pieninach na pd. od wsi Jaworki, wyrzeźbiony w skałach wapiennych przez potok Kamionka, wraz z Czajakową Skałą i częścią bocznej dolinki Koniowskiego Potoku.
Wąwóz wcina się w północne stoki Wysokich Skałek V- kształtnym, 0,8 km długim kanionem o ścianach ponad 120 m wysokich, zbudowanych z białego wapienia krynoidowego o blisko stumetrowej miąższości, na której leży czerwony łupkowaty wapień krynoidowy, a nad nim wapień bulasty i kalpionellowy. Jest on w istocie rowem rozpadliskowym powstałym w efekcie ruchów podnoszących, które spowodowały pękanie i podział płyty skalnej na bloki, osiadające klawiszowo w miękkich łupkach jurajskiego podłoża. Płytowo leżące warstwy serii czorsztyńskiej (blaty wapień krynoidowy) widoczne są w skałkach dolnej części wąwozu. W górnej części występują silnie sfałdowane twory serii niedzickiej, nasunięte od południa na płytę serii czorsztyńskiej. Przechylony fałd widoczny jest np.: na Czajakowej Skale. Jest on obalony ku północy, zgodnie z kierunkiem transportu tektonicznego w pierwszej fazie fałdowań górnokredowych. Obok widoczne jest gruboblokowe rumowisko osuwisko z plejstocenu.
Wąskim dnem wąwozu spływa potok Kamionka, tworzący malownicze kaskady. Dużą część rezerwatu pokrywają zbiorowiska nieleśne, głównie murawy naskalne, miejscami spotyka się też murawy kserotermiczne. Liczne są łąki, pastwiska, a także jałowczyska, będące stadium sukcesji lasu.
Roślinność naskalna tworzy trzy zespoły murawowe:kostrzewy bladej (Festucetum pallentis), seslerii skalnej(Seslerietum variae) i trzcinnika pstrego (Calamagrostietum variae). Rosną w nich często: ożanka górska, irga czarna, złocień baldachogroniasty, skalnica gronkowa, przytulia nierównolistna. Spotyka się również bogate zbiorowiska wapieniolubnych mchów i porostów. Na piargach, w załomach skał i szczelinach rozwijają się zbiorowiska pionierskiej roślinności.Często spotykane są tu drobne paprocie naskalne, można też zauważyć rzadką skalnicę dwuletnią. Lasy zajmują głównie górną część wąwozu i leżące ponad nim zbocza. 
Są to przeważnie drzewostany świerkowe z domieszką buka i jawora, silnie przekształcone w wyniku gospodarki leśnej. Buczyna karpacka zachowała się jedynie w dolinie Koniowskiego Potoku. W runie świerczyn stwierdzono w rezerwacie stanowisko urdzika karpackiego. Na skałach wschodniej części wąwozu rosną dwa cisy. Z innych rzadkich gatunków na uwagę zasługuje rzadki storczyk - dwulistnik muszy, mający tu jeszcze dość bogatą populację. Z przedstawicieli górskich zwierząt, spotyka się nad potokiem salamandrę plamistą i dwa ptaki - pluszcza oraz pliszkę górską. W niedostępnych ścianach skalnych gnieżdżą się pustułki.
